Het boek
Opdat wij niet vergeten
Begin 2020 werd de eerste editie uitgegeven van het 456 pagina's tellende boek 'Opdat wij niet vergeten, Gendringen-Wisch 1940-1945'.
Opdat wij niet vergeten
De herinnering aan de gevallenen van de Tweede Wereldoorlog moet levend worden gehouden en de geschiedenis moet worden doorverteld om herhaling te voorkomen. Met deze gedachten in het achterhoofd hebben enige samenstellers elkaar gevonden. Er is een boek uitgegeven, getiteld: “Opdat Wij Niet Vergeten”. In dit boek gaat het vooral over de Tweede Wereldoorlog in de gemeente Oude IJsselstreek en de bevrijding in maart 1945.
Voor het doorvertellen is een lesprogramma ontwikkeld. Er zijn films gemaakt van de negen vliegtuigongelukken binnen de gemeente Oude IJsselstreek. Deze films zijn door stichting de Moezeköttel beschikbaar gesteld aan het onderwijs. Men is in overleg gegaan met de stichting Kick (www.kick-oude-ijsselstreek.nl). Zo ontstond het project Parashoot, (https.www.kick-oude-ijsselstreek.nl/index.php/parashoot) opgezet om de jeugd van de groepen 7 en 8 van het basisonderwijs te betrekken bij het herinneren en waarderen van onze vrijheid. Inmiddels zijn de filmpjes ook op Youtube geplaatst (oorlog boven Oude IJsselstreek) en in het Engels ondertiteld.
Paul Jansen heeft een groot aandeel gehad in de totstandkoming van het hierboven genoemde project Parashoot, als vervaardiger van deze zeer informatieve films.
Onder de bezielende leiding van Vincent Weijermars zijn er ook fietsroutes (verkrijgbaar bij de Moezeköttel, Asbroek 2a in Megchelen) tot standgekomen langs de plekken waar vliegtuigen zijn neergestort. Ter plaatse zijn informatieborden geplaatst, waar met QR codes direct informatie bekeken kan worden.
In het boek zijn de QR codes bij de verhalen over de crashes opgenomen, zodat men direct de Youtube-films kan zien over het betreffende hoofdstuk.
Parallel aan deze ontwikkelingen in Gendringen, werd na een lange zoektocht veel informatie gevonden over een crash in Heelweg, waarbij een bemanningslid levend naar de vrijheid kon worden gebracht. Bij deze zoektocht zijn ook nabestaanden getraceerd, die naar Nederland zijn gekomen en in het gebied zijn rondgeleid. Bij die gelegenheid bezocht men het Nationaal Onderduikmuseum in Aalten, waar het verhaal van de "piloot" die naar de vrijheid was gebracht summier bekend was.
De nabestaanden hebben de Distinctieven van hun man/vader aan dit museum geschonken.
In het boek worden ook een aantal getraceerde nabestaanden aan het woord gelaten. Mensen die recht hebben op een plek om te gedenken.
Het Boek met de titel: “Opdat Wij Niet Vergeten” bestaat uit 4 delen.
Het eerste deel gaat over negen vliegtuig crashes in de voormalige gemeenten Gendringen en Wisch, die nu de gemeente Oude IJsselstreek in de Achterhoek vormen.
Negen vliegtuig types (veelal bommenwerpers) in gebruik bij de geallieerden stortten neer in dit gebied. Hier wordt uitvoerig op ingegaan met ooggetuigen en familie, verslagen en documenten van officiële instanties. Ook correspondentie van na de oorlog met familieleden en instanties komt aan de orde.
Het tweede deel gaat over Nederlanders, die als dwangarbeiders naar Duitsland werden gestuurd. Dwangarbeiders voor de O.T. (Organisatie Todt 1944 – 1945), Kamp Rees en de connectie met Gendringen en Wisch. Dwangarbeiders door de ogen van een Duitse jongen. De slachtoffers van Arbeitslager Groin.
Het derde deel gaat over Oude IJsselstreek in de oorlog. In dit deel wordt verteld over gebeurtenissen, tijdens of net na de Tweede Wereldoorlog, die plaats vonden in de voormalige gemeenten Gendringen en Wisch, waarbij inwoners uit deze plaatsen betrokken waren en die veel impact hadden op de bevolking. Het zijn vaak gebeurtenissen waarover door sommigen nog gesproken wordt alsof het gisteren gebeurde.
Het vierde deel behandelt de achterblijvers. Duitsers die tijdens de oorlogshandelingen gesneuveld zijn en aanvankelijk in een veldgraf zijn begraven.
Binnen twee weken was de eerste druk van het boek uitverkocht en de tweede oplage is inmiddels nagenoeg uitverkocht. (totale oplage is 1100 geworden).
Inmiddels wordt in Engeland de Engelse vertaling van deel 1 van het boek (over alle vliegtuigcrashes) gecontroleerd, zodat er binnenkort ook een Engelse versie van het boek beschikbaar zal zijn.